Święto Niepodległości 11 listopada 2021

  • Drukuj
Szczegóły
Poprawiono: wtorek, 14, grudzień 2021 14:34
Odsłony: 37418

Eugeniusz Kwiatkowski – minister przemysłu i handlu, minister skarbu i wicepremier Polski międzywojennej powiedział:

„Polacy w chwilach najcięższych wyzwalają takie zasoby sił – zapobiegliwą pracowitość, samorzutną dyscyplinę i zdumiewającą inicjatywę – że potrafią przezwyciężyć wszystkie trudności. Ta cudowna właściwość ze szczególną mocą objawiła się w roku 1918”.

Na przestrzeni trwania naszego życia świętujemy różne rocznice, rocznice celebrujące narodziny i opłakujące śmierć, upamiętniamy początek i koniec. W naszej zbiorowej świadomości i pamięci są jednak także rocznice fundamentalne, takie, które kształtują tkankę pamięci narodu, rodzaj mitu założycielskiego niezbędnego dla pokrzepienia tożsamości narodowej. Rok 1918 stanowił narodziny nowego i koniec starego porządku wycieńczonej pierwszą wojną światową Europy i świata. Dla naszych przodków był momentem wyczekiwanym przez pięć pokoleń, końcem niewoli życia pod zaborami. Bilans otwarcia był jednak trudny – obszar drugiej Rzeczpospolitej złożony był bowiem z trzech połówek, jak mawiał Stefan Żeromski.

Granice nie były pewne, trwały wciąż walki, obszar państwa był wyczerpany wojną, scalić należało tereny funkcjonujące dotychczas w trzech różnych systemach prawnych, oświatowych, monetarnych. 11 listopada był więc nie tylko końcem wielkiego procesu dziejowego, a raczej początkiem syzyfowych prac kolejnego pokolenia odbudowującego Polskę demokratyczną – polityków, dyplomatów, profesorów, urzędników, robotników, chłopów – całego społeczeństwa wielu kultur i religii. W momencie tworzenia się państwa nawet nieprzyjazne wobec siebie nawzajem opcje polityczne porozumiewały się  - w imię racji stanu.

Między symbolicznym przejęciem władzy przez Józefa Piłsudskiego od Rady Regencyjnej w 1918 roku, a gorącym od niepokoju latem 1939 roku zdołano uczynić wiele ku odbudowie suwerennego bytu państwa polskiego, od konstytucji, przez liczne reformy, zwycięstwo nad Armią Czerwoną, po żmudną walkę z analfabetyzmem. Czy nazwalibyśmy zatem Drugą Rzeczpospolitą projektem zakończonym sukcesem? Z wielu względów tak, nie był to jednak kraj niedotknięty problemami. Bieda, kłopoty gospodarcze, tarcia wewnątrz społeczeństwa o charakterze etnicznym i religijnym, wreszcie nadejście druzgocącej drugiej wojny światowej – czynią tę opowieść znacznie bardziej skomplikowaną, pełną różnych odcieni i uczuć.

W skromnej części artystycznej chcemy przenieść Was – naszych gości – do świata Polski międzywojennej, począwszy od muzyki tamtej epoki, poprzez film oparty na wspomnieniach ludzi tworzących tygiel społeczny tamtej państwowości, w całej rozmaitości tego obrazu.

Film

Georges Clemenceau – premier Francji powiedział kiedyś, że „niewiele czasu potrzeba na zniszczenie wielkich wartości i ograbienie z dorobku, ale wieki całe nie zawsze wystarczą, by naprawić powstałe zło”. Pamiętajmy te słowa doceniając to co bezcenne – pokój i wolność jakimi jesteśmy obdarzeni.

 

Serdeczne podziękowania w związku z przygotowaniem filmu z okazji Święta Niepodległości należą się:

Młodym aktorom z klasy 3 cp imieniem:
Maria Gąszcz, Sonia Dygant, Patrycja Żebranowicz, Dominika Kliber, Zofia (Leo) Becker, Adam Gilowski, Krzysztof Żmij, Tymoteusz Dadok, Natalia Bargieł i Magdalena Różańska (pomoc logistyczna)

Młodym montażystom z 2a odpowiedzialnym za mozolną robotę po drugiej stronie kamery:
Mateusz Byrdy, Handzlik Mikołaj, Portasiński Jakub, Jakub Chmielewski

A także wszelkim wspierającym dobrą myślą.

Scenariusz i artykuł powstały na podstawie źródeł pisanych:

  • Wspomnienia chłopów, [w:] Krzysztof Juszczyk, Teresa Maresz, Historia w tekstach źródłowych. Wypisy, t. 3, Rzeszów 1996, s. 115–116.
  • Sprawiedliwi zdrajcy, Witold Szabłowski, Kraków 2016.
  • Obraz własny życia w Polsce międzywojennej, Daniel Poliński, Warszawa 1986.
  • Zawadiaka. Dzienniki frontowe 1914–1920, Jurek 20 lat, [w:] http://historiamowiona.poznan.pl/relacje
  • All but my life, Gerda Weissmann, New York 1957.
  • Pamiętniki kobiet. Czytelnik,  Warszawa 1977.
  • Polska od nowa, [w:] Tygodnik Powszechny. Wydanie Specjalne, Kraków 2018.